Aandoening: darmproblemen (2)

Je zult het maar hebben: obstipatie

Een gezonde stoelgang duidt op gezonde darmen en een gezond toiletbezoek voor een grote boodschap. Wat gezond is? Alles tussen de drie keer per dag en drie keer per week. Er zijn gewoon individuele verschillen in spijsvertering en stofwisseling tussen mensen, deels veroorzaakt door verschillende leefstijlen. Ga je vaker dan drie keer per dag naar het toilet voor een grote boodschap of minder dan drie keer per week, dan is er sprake van een afwijkende stoelgang. In deze blog ga ik het hebben over obstipatie, ook wel constipatie genoemd, een serieus probleem voor veel mensen. Ik structureer deze blog in de volgende paragrafen:

1. Wat is obstipatie?
2. Wat zijn de oorzaken van obstipatie?
3. Wat is de reguliere aanpak?
4. Wat is de orthomoleculaire aanpak?

 

1. Wat is obstipatie?

Bij obstipatie is sprake van een onregelmatige stoelgang en vaak of altijd harde ontlasting die de stoelgang bemoeilijkt. Dit kan tevens het gevoel geven dat je endeldarm niet helemaal leeg is. Als je obstipatie hebt, kun je ook buikpijn hebben omdat je tijdens de stoelgang moet persen. Bij sommige mensen houdt de pijn tussen de ene stoelgang en de volgende aan. Bij anderen weer niet. Obstipatie kan zowel zorgen voor misselijkheid, hoofdpijn als voor het afnemen van eetlust. Bij mensen met ernstige obstipatie kan er sprake zijn van fecale indikking. Hierbij wordt de ontlasting in het laatste deel van de dikke darm en/of endeldarm hard en blokkeert deze de stroom van hoger in de darm. Fecale indikking leidt vervolgens weer tot krampen en pijn in het laatste deel van je dikke darm, meestal links in de buik. Vaak lekt er waterig slijm langs de afsluiting, waardoor iemand ten onrechte kan denken dat niet obstipatie, maar diarree het probleem is, zogenaamde ‘paradoxale diarree’. Als je last hebt van obstipatie, is het altijd wel zaak om uit te sluiten dat er iets ergers aan de hand is (tumorvorming). Heb je het ‘normale pad’ van de huisarts tot en met een MDL-arts afgelopen en blijf je tobben met obstipatie, dan zijn er tal van andere redenen waardoor je er last van kunt hebben. Er zijn namelijk veel oorzaken voor obstipatie zonder dat er sprake is van een ernstige aandoening, maar de eerlijkheid gebiedt te zeggen dat in veel gevallen de oorzaak onbekend blijft. Voor degenen die afwisselend obstipatie of diarree hebben, wordt meestal de diagnose ‘prikkelbaredarmsyndroom’ gegeven. Daar hoop ik in een ander blog over te schrijven. Voor mensen met deze klachten kan het toch zinvol zijn om deze blog te lezen, aangezien het je inzicht kan geven in de werking van de darmen en van verstorende factoren.

Eerst maar even de Bristol Stool Chart bespreken. Dat is een systeem dat je laat zien wat normale ontlasting is en wat niet. Er worden zeven soorten ontlasting onderscheiden:

1. Type 1: losse, harde keutels, zoals konijnenkeutels;
2. Type 2: een klonterige worst van aan elkaar geplakte keutels;
3. Type 3: een worstvormige, normale drol met scheuren in de oppervlakte;
4. Type 4: een zachte drol, zoals een zachte worst of banaan;
5. Type 5: zachte klodders met duidelijke randen door te weinig vezels;
6. Type 6: papperige ontlasting met rafelige randen (milde diarree) maar nog wel steeds met vormen;
7. Type 7: diarree met geen enkel vast stuk ontlasting.

De vormen 1 en 2 vallen onder de noemer ‘obstipatie’, de vormen 3 en 4 onder normale ontlasting, de vormen 5 en 6 onder afwijkende ontlasting en 7 onder diarree. Het zijn dus gradaties. In deze blog ga ik het alleen hebben over type 1 en 2. Kijk in ieder geval altijd even achterom, want je type ontlasting kan je veel vertellen. Van bloed in je ontlasting tot onverteerde etensresten of aarsmaden. Nee, het is niet prettig om ernaar te kijken, erover te praten of te schrijven, maar als volwassen mensen weten we dat de ‘kwaliteit’ van onze ontlasting gewoon signalen geeft over onze gezondheid. En dan moeten we die gêne maar even van ons werpen. Overigens heb ik het dan nog niet gehad over afwijkende kleuren die kunnen wijzen op problemen met je gal en lever. Of hele zwarte ontlasting die weer kan wijzen op bloedverlies aan het begin van je darmkanaal (occult bloed). Dus gewoon nuchter blijven en altijd even achteromkijken. Terzijde: kijk af en toe ook eens naar de ontlasting van je kleine kinderen!

Obstipatie wordt door velen als hinderlijk ervaren, maar weet je ook dat het schadelijk voor je is? Denk maar mee; alle (giftige) afvalstoffen blijven in je dikke darm staan en dat potentieel schadelijke spul gaat daar de darmwand irriteren en kan zelfs door je darmwand weer in je lichaam lekken. Je lever krijgt die stoffen vervolgens (opnieuw) aangeboden en moet ze maar weer zien kwijt te raken. Als dat niet goed lukt, bijvoorbeeld door een verminderde leverfunctie, komt het in je totale lichaam terecht en veroorzaakt daar ontstekingen. Ben je een fan van detoxkuren, doe dat dan alleen als je dikke darm goed werkt. Want anders creëer je een toxische ‘loop’. Alle reden om niet te lang met obstipatie door te lopen en het af te doen als ‘geneuzel’.

2. Wat zijn de oorzaken van obstipatie?

Laten we eerst eens kijken naar de werking van het maag-darmkanaal. In feite is je hele maag-darmkanaal een lange buis die de voedselbrij door je lichaam ‘knijpt’.  Gedurende die reis vinden er tal van mechanische en chemische gebeurtenissen plaats die er uiteindelijk voor zorgen dat je voeding wordt afgebroken, goede stoffen worden opgenomen en restant voedselresten en schadelijke of afvalstoffen worden uitgescheiden.

In een prachtig overzichtsartikel uit Medicine in mei 2018 hebben onderzoekers wat orde aangebracht in alle studies door een metastudie te doen naar alle studies die er over de oorzaken van obstipatie gedaan.[1] Zij maakten een overzicht van veelvoorkomende oorzaken van obstipatie die ze opsplitsen in twee hoofdgroepen: primaire obstipatie zonder duidelijk aanwijsbare oorzaak (idiopathisch) en secundaire obstipatie met een duidelijke oorzaak.

Bij primaire obstipatie (dus zonder aanwijsbare oorzaak) noemen ze:

• Langzame passage (slow transit) van de totale voedselbrij door je maag en darmen;
• Afwijkingen aan je bekkenbodem (anismus);
• Prikkelbaredarmsyndroom veroorzaakt door:
  • Te weinig beweging;
  • Overmatig gebruik van laxerende middelen;
  • Een dieet met weinig (goede) vezels;
  • Zittende levensstijl;
  • Negeren van signalen om naar het toilet te gaan;
  • Te weinig inname van vocht;
  • Veranderingen in je leven (‘events’);
  • Stress of andere psychologische factoren.

Bij secundaire obstipatie noemen ze:

• Hormonale/metabolische stoornissen, zoals hypothyreoïdie;
• Neurologische problemen met de aansturing van je darmen;
• Problemen met je darmspieren zelf (myogene stoornissen);
• Medicijngebruik;
• Obstructie van je darmen (darmafsluiting) om allerlei redenen van fysieke aard;
• Darmziektes, zoals inflammatoire darmziektes als de ziekte van Crohn, colitis ulcerosa en dergelijke die veroorzaakt worden door ontstekingen (IBD’s).

Ik zal me bij de uitwerking van bovenstaande oorzaken voornamelijk richten op de primaire oorzaken, omdat ik verwacht dat dit voor de meeste lezers geldt. Immers ernstige darmziektes zijn meestal al uitgesloten. Als je even wat abstracter kijkt naar de verschillende oorzaken van primaire obstipatie, dan kun je die ordenen in de volgende factoren: mechanische, biochemische, neurologische, bacteriële en psychische factoren. Die neem ik één voor één eerst met je door om daarna nog wat secundaire factoren te bespreken: ziektes en medicijnen.

A. Oorzaken van primaire obstipatie.

1. Mechanische factor

Het gaat hierbij met name om alles ‘wat je in de maag-darm-pijp’ stopt en wat (al dan niet) bijdraagt aan een normale passage van de voedselbrij in met name je dikke darm. Ik zeg het misschien even heel scherp: als je darmproblemen hebt (van prikkelbare darmsyndroom tot diverticulitis of de ziekte van Crohn), dan komt dat meestal niet door aanleg of genetische predispositie, maar door je leefstijl en bij darmproblemen in het bijzonder door je dieet. Denk er eens over na; wat je in je mond stopt kan je irriteren of niet irriteren. Waarom beginnen we bij darmproblemen dan niet eerst met voeding? Ik heb dit nooit begrepen van gastro-enterologen (MDL-artsen) dat ze nooit beginnen met te vragen wat je allemaal (niet) eet, maar direct beginnen over een endoscopie van je maag, slokdarm of darmen en medicijnen, terwijl zij zich niet eens verdiepen in wat de oorzaak van de irritatie of ontsteking (of wat dan ook) is. Zelfs als je niets weet van biologie, biochemie of geneeskunde, dan is het volslagen vreemd om te zeggen dat je een ziekte van je darmen hebt die niet wordt beïnvloed door wat je eet. Ik begrijp dat werkelijk niet. Of is dat nu het verschil tussen het bestrijden van symptomen of oorzaken? Het is simpel: bijna alle darmaandoeningen kunnen worden beïnvloed door wat je (niet) in je mond stopt.

Voeding

We weten dat sommige voeding licht verteerbaar is en andere voeding zwaar verteerbaar. De ‘verteerbaarheid’ heeft te maken met het gemak of de moeite waarmee voeding wordt afgebroken. Neem je dus veel moeilijk te verteren voeding in, dan kan dat de eerste oorzaak van obstipatie zijn. Over welke voeding heb ik het dan?

• Bonen;
• Zaden;
• Granen;
• Rauwe groenten;
• Zuivel;
• Rood vlees.

Sommige van deze voedingsmiddelen beginnen in je darmen al te fermenteren en zijn vaak de aanleiding voor winderigheid en stinkende ontlasting. Ik zeg dus niet dat je deze voedingsmiddelen moet mijden in normale gevallen, maar als je last van obstipatie hebt, zijn deze niet bevorderlijk voor een goede stoelgang. Ze zijn gewoon moeilijker af te breken en doen een grotere aanslag op je mechanische capaciteit. Het gemeenschappelijk kenmerk van die bonen, zaden, granen en rauwe groenten is het hoge percentage aan vezels. En die zijn gewoon lastig af te breken. En als ik dan granen mijd en alleen peulvruchten (die geen gluten bevatten) eet? Dan nog doe je een enorme aanslag op je verteringscapaciteit. Vooral door die moeilijk afbreekbare vezels. Ik kom er later op terug bij de bacteriële factor. Wil je toch graag deze voeding eten, zorg dan dat je je voeding beter en langer kauwt. Terzijde: die hele beweging naar ‘raw food’ is voor mensen met obstipatie niet handig. En dat geldt zeker ook voor veganisten/vegetariërs.

Granen & gluten

Ik sta even extra stil bij granen en gluten. Want de meest bekende en meest voorkomende bronnen van darmproblemen zijn granen en gluten (dus ook granen die minder gluten bevatten). Dus blijf je brood eten (en gluten) terwijl je darmproblemen hebt, dan speel je met vuur. Bijna bij elke factor komen gluten terug. Gastroparese (langzame maaglediging)? Gluten! Te weinig maagzuur? Gluten! Obstipatie? Gluten! Darmziektes? Gluten! Coeliakie? Gluten! Lekke darm? Gluten! Veel mensen met een intolerantie voor gluten hebben geen pijn, maar obstipatie. Dus als je bent geswitcht van glutenbevattende granen naar andere (volkoren) granen, kun je nog steeds problemen hebben met obstipatie. En dat komt vooral omdat die granen een bron van verkeerde vezels zijn.

Ik zeg het nog een keer expliciet voor alle mensen met glutenintolerantie en coeliakie: vermijd alle (!) granen en zaden, dus niet alleen tarwe, gerst en rogge, want alle granen bevatten gluten dus dat geldt ook voor haver, mais, rijst en andere granen. Je weet: ‘no grain, no pain’. En die nieuwe ‘granen’ dan, zoals quinoa, couscous, bulgur, seitan, boekweit, amarant en dergelijke, ook wel pseudogranen genoemd? Ook die kunnen een ‘gluten-imiterende’ werking hebben, mede vanwege de eiwitten die erin zitten, mogelijk veroorzaakt door kruisbesmetting (41% van het aanbod is besmet). Dus als je coeliakie hebt, vermijd dan elke vorm van graan en zaden, want anders loop je naast obstipatie ook nog een lekke darm, Hashimoto en/of bloedarmoede op. Krijg je dan geen obstipatie als je al die granen (en bijbehorende vezels) skipt? Nee!

Ik hoor je denken: ‘Maar als je intolerant voor gluten bent of zelfs coeliakie hebt, dan krijg je toch juist diarree?’ Dat hoor je vaak, maar dat is niet altijd zo. Je kunt namelijk bij glutensensitiviteit of zelfs coeliakie precies het tegenovergestelde hebben; obstipatie. Ik hoor je denken: ‘Wat mag ik dan nog eten?’ Dat begrijp ik. Het valt ook niet mee als je worstelt met darmproblemen. Maar wat denk je van vlees, vis, eieren, zuivel, noten, groenten, fruit, tofu, tempé?

Te weinig drinken

Gebrek aan vocht kan eveneens leiden tot obstipatie. Je dient dus voldoende te drinken als je obstipatie hebt. Sommige mensen hebben gewoon weinig ‘drinkprikkels’ en kunnen het prima uithouden met weinig vocht. Allemaal niet erg, maar als dit leidt tot obstipatie zul je er toch aan moeten wennen om wat vaker tussendoor te drinken. En eet echte voeding! Echte voeding bevat namelijk ook veel water (groenten, fruit, soep), dus zolang je je niet te buiten gaat aan ‘junkfood’ krijg je ook via die route wel vocht binnen. Dus die verhalen dat je minimaal 1-2 liter water zou moeten drinken, zijn wel een beetje overdreven. Het heeft gewoon met je totale voedselinname te maken hoeveel vocht je extra nodig hebt. Ik ken mensen die soms bijna dwangmatig liters water verorberen en die in de nacht non-stop wakker worden om te plassen. Doe normaal en luister gewoon naar je lichaam. Of als je dat te simpel vindt: bereken dan exact hoeveel vocht je ook via je voeding opneemt (= niet te doen). En nee, ijskoud water (met ijsblokken) is niet handig.

Immobiliteit of een zittende levensstijl

Een gebrek aan beweging, door welke oorzaak dan ook, is een belangrijke andere oorzaak van obstipatie. Dus als je de hele dag zittend werk doet en je brengt de avond opnieuw zittend door, dan moet je niet vreemd opkijken als je obstipatie hebt. Ga een rondje wandelen, fietsen, ga je straat vegen of de tuin doen of doe wat hurkoefeningen. Verwacht echter niet dat je van je obstipatie verlost wordt door niet te bewegen. Het onderliggend mechanisme is dat je zenuwen gestimuleerd worden en zoals je weet, sturen die je darmperistaltiek aan. Daarom hebben zoveel mensen in ziekenhuizen last van obstipatie.

2. Biochemische factor

De afbraak van voeding is voornamelijk een chemisch proces. Ik heb dat proces uitgebreid beschreven in de blog over malabsorptie. De productie van die enzymen kan onder druk staan of zelfs beschadigd zijn.

Gebrek aan maagzuur

Zo is bekend dat gluten je maagwand kunnen beschadigen en de productie van protease (pepsine) frustreren. Zonder protease (en maagzuur) kun je eiwitten (vooral vlees) niet afbreken in aminozuren. Die hele eiwitten gaan vanuit je maag je darmen in en worden niet opgenomen. Het gevolg is een gebrek aan bouwstoffen. En nee, het is niet zo zwart/wit dat je door een gebrek aan protease helemaal geen aminozuren meer binnenkrijgt. Je kunt het beter zien als een glijdende schaal; een deel eiwitten wordt nog wel afgebroken in aminozuren, maar een ander deel helemaal niet. Tenslotte moet ik ook nog iets zeggen over maagzuur zelf. Zeker als je bloedgroep A en AB hebt, maak je minder maagzuur aan. Dus als je tot die groep behoort, begin dan je maag aan te zuren als je last hebt van obstipatie. Kennelijk hebben die bloedgroepen nog eens extra last van obstipatie. En tot de mensen die ‘maagbeschermers’ slikken als Omeprazol of Pantroprazol, lees de blog eens over zuurbranden. 

Gebrek aan spijsverteringsenzymen

Niet alleen de enzymen in je maag spelen een rol. Ook je alvleesklier maakt enzymen aan. Het pancreassap zit vol met enzymen maar ook met natriumbicarbonaat ter neutralisering van de aanwezige zuren in de voedselbrij. Deze fase van vertering vindt plaats in de dunne darm. Om je een idee te geven hoe wonderlijk dit proces loopt, moet je weten dat je per dag zo’n 1,5 liter pancreassap maakt, zo’n 0,7 liter gal en 2 liter darmsap. Deze enzymen werken optimaal bij een zuurgraad (pH) van 6 à 7 dat je als licht zuur zou kunnen omschrijven. Waarom breken die eiwitenzymen dan je eigen weefsels niet af, hoor ik je denken? Dat is weer zo’n wonderlijk verhaal: je pancreas scheidt de enzymen als voorloperenzymen af die nog geactiveerd moeten worden. En dat gebeurt pas in de dunne darm door het enzym enterokinase. Anders zou je pancreas zelf ‘opgegeten’ worden door de enzymen die hij zelf produceert. Terzijde: dit heet autodigestie. Maar ook verderop in je darmen moeten die enzymen weer gedeactiveerd worden om te voorkomen dat ze daar de eigen darmwand beschadigen. Dat gebeurt weer door bacteriën. Het is te ingewikkeld om op te schrijven, maar wellicht onthoud je alleen maar dat er een kans bestaat dat een gebrekkige de-activatie van deze enzymen kan leiden tot het ontstaan van inflammatoire darmziektes. En waardoor wordt je darmflora het meest beschadigd? Door antibiotica.

3. Neurologische factor

De derde factor is de neurologische aansturing van je darmen. Je hele maag-darmkanaal wordt aangestuurd door zenuwen, want je maag en darmen gaan niet vanzelf knijpen (peristaltiek). Er zitten meer zenuwen in je darmen dan in je wervelkolom. Er loopt een directe zenuwverbinding tussen je hoofd en je darmen; de nervus vagus. De communicatie tussen je hoofd en darmen werkt twee kanten op; dus bi-directioneel. De nervus vagus eindigt in je hersenstam. Dat is plaats waar je autonome zenuwstelsel zit, dat deel van je brein dat alles aanstuurt waar je niet direct invloed op hebt. En dat autonome zenuwstelsel bestaat uit twee delen: het sympathische en parasympathische deel (en eigenlijk ook nog het enterisch zenuwstelsel, maar dat wordt te ingewikkeld). Gaat er dus iets fout in de aansturing vanuit je hoofd of doordat de zenuwen in je maag-darmkanaal zijn beschadigd, dan kan dat ook tot uiting komen in obstipatie.

Gebrek aan vitamine B1

Vaak is obstipatie een gebrek aan peristaltiek van je darmen. En die spieren worden door je hoofd aangestuurd. Zo bezien, lijken de symptomen op die van beriberi en een bijzondere vorm daarvan is gastro-intestinale beriberi. En die blokkeert het samenknijpen van je maag, galblaas en darmen. Ook produceert je alvleesklier minder enzymen. Allemaal door een gebrek aan vitamine B1 dus. Ik kom er later op terug, want meestal heb je dan ook last van een trage maagontlediging, zuurbranden (reflux) en allerlei andere problemen.

Zenuwschade door gluten

Een veel voorkomende reden is neurologische schade die (wederom) door gluten is aangebracht. Die gluten kunnen ook leiden tot een aandoening met de naam gastroparese. Dat is de medische term voor vertraagde maaglediging. Normaal gesproken wordt je voeding door krachtige samentrekkingen van je maag door de darmen verplaatst. Bij gastroparese werken de maagspieren slecht of helemaal niet, waardoor de maag niet normaal kan worden geleegd. Het gevolg daarvan is vaak ernstige misselijkheid en braken. En dat alles kan worden veroorzaakt doordat gluten je zenuwen in je maag beschadigen of dat ze zijn gedeactiveerd. Wellicht denk je dat als je intolerant bent voor gluten en je maag en darmen daardoor beschadigd raken, je toch pijn moet ervaren. Een begrijpelijke gedachte, maar dan moet je weten dat de op gluten gebaseerde eiwitten als morfine kunnen werken. Zo kan het zijn dat de ene persoon wel pijn ervaart en de andere totaal niet. Gluten maskeren hun eigen pijn.

Negeren signalen om naar het toilet te gaan

Wat denk je van de neiging om je ontlasting op te houden? Niet handig! Je hersenen ontvangen een signaal uit je endeldarm dat het tijd wordt voor de stoelgang. Als je maar lang genoeg dit signaal negeert, leidt dat tot chronische constipatie. Als je niet luistert naar de signalen uit je lichaam, dan gaan je hersenen die op de lange termijn ook negeren. Terzijde: als je last hebt van obstipatie, is het zinvol om tijdens de stoelgang je knieën zo hoog mogelijk op te trekken. Daarmee vergemakkelijk je de passage. En neem de tijd; bij obstipatie heeft je darm meer tijd nodig om te ‘ontstoelen’.

Spierkrampen

Je darmen zijn buisvormige spieren en is dus net zo goed spierweefsel als je arm, been of je hart.  Heb je bijvoorbeeld last van krampen in armen of benen, dan kunnen dit zowel neurologische als spier-geïnduceerde krampen zijn. De oorzaak moet je zoeken in een verstoorde elektrolytenbalans.

4. Bacteriële factor

En dan heb je nog je darmflora (microbioom), je darmbacteriën die je helpen je voeding te verteren. En ja, die jongens kunnen danig beschadigd zijn. Ze helpen je bij het maken van enzymen, vitamines en allerlei andere nuttige stofjes. Sommige verteren je vezels, anderen doen weer andere nuttige dingen en dragen zo bij aan een goede spijsvertering. Een voorbeeld? Je darmbacteriën maken een stofje met de naam ‘korte-keten-vetzuren’ (SCFA). Deze bacteriën eten vezels op en ‘poepen’ vervolgens die vetzuren weer uit. Op hun beurt zijn die korte-keten-vetzuren weer brandstof voor je dikke darm. Dus let op: de cellen in je dikke darm gebruiken geen glucose als brandstof, ook geen glutamine zoals je dunne darmcellen gebruiken, maar juist deze korte-keten-vetzuren. Dit is echt belangrijk! Als je dikke darmcellen gevoed worden door korte-keten-vetzuren die weer gemaakt worden door een gezonde darmflora, dan is dit wel het belangrijkste aangrijpingspunt: je darmcellen voeden met butyraat en ander vetzuren. Je hebt deze vezels dus nodig om je microbioom te voeden die vervolgens de dikke-darmcellen weer voeden waar altijd de obstipatie ontstaat. Dus zonder die voeding heb je onvoldoende beweeglijkheid van je dikke darm.

5. Psychische factor

Het spijsverteringskanaal en de hersenen zijn sterk aan elkaar gekoppeld. Zo zijn psychische factoren van grote invloed op de samentrekking van de darmen, de afgifte van verteringsenzymen en andere functies van het spijsverteringsstelsel. Ook de vatbaarheid voor infecties (die tot verschillende spijsverteringsstoornissen leiden) wordt sterk door de hersenen beïnvloed. Andersom werkt het ook; de spijsvertering beïnvloedt de hersenen. Zo zijn chronische of terugkerende aandoeningen als het prikkelbaredarmsyndroom, colitis ulcerosa en andere pijnlijke aandoeningen van invloed op emoties, gedrag en dagelijks functioneren. Dit tweeledige verband wordt ook wel aangeduid als de hersen-darm-as waarbij de nervus vagus de belangrijkste rol speelt. Bij zo’n 50% van de mensen blijken problemen met de spijsvertering een gevolg te zijn van angst, depressie of andere psychische aandoeningen.

Stress

Vlak chronische stress niet uit als reden voor obstipatie. Stress zet namelijk je darmen neurologisch gezien ‘on hold’. Als je onder stress eet of als je gestrest bent als je eet, dan zeg je tegen je neurologisch systeem dat er belangrijkere dingen zijn dan bloed naar je darmen sturen. Tenslotte ben je ‘in gevaar’ en moet de bloedstroom en de zuurstof naar je hersenen en spieren in plaats van naar je darmen. Eten doe je zittend en kalm, zodat je nervus vagus je darmen correct kan aansturen. Mensen met chronische stress hebben dus een langzamere verplaatsing (transitie) van de voedselbrij door het hele maag-darmkanaal. Maar ook het tegendeel komt voor: stress leidt tot diarree. Stress beïnvloedt je maag-darmkanaal (GI-track in het Engels) bij verschillende mensen op verschillende manieren. En soms dus paradoxaal. Maar wat zit hier nu onder? Wel, stress activeert je sympathische zenuwstelsel. Dat deel van het autonome zenuwstelsel heeft te maken met de ‘vechten of vluchten-reactie’. Als dit geactiveerd is en blijft (!), dan gaat het ook niet goed met je normale spijsvertering. Dus als je je constant zorgen maakt en nerveus bent, niet kan stoppen met piekeren, slecht en onrustig slaapt, dan heb je last van je overactieve sympathische zenuwstelsel. Je zenuwgestel maakt zich vooral druk over wat je kunt doen om de zorgen en angsten het hoofd te bieden en te vechten. Aan ontspanning komt het ‘systeem’ niet toe. Het spiegelbeeld van je sympathische zenuwstelsel is je parasympathisch zenuwstelsel. Het werkt als een ‘wip-wap’. Sympathisch zenuwstelsel aan? Parasympathisch zenuwstelsel uit. En andersom. Je kunt nu twee dingen doen:

1. Analyseer de redenen waarom je sympathisch zenuwstelsel aanstaat en denk na over het verschil tussen wat je kunt doen (cirkel van invloed) en niet kunt veranderen (cirkel van betrokkenheid). Richt je energie alleen op de eerstgenoemde cirkel en verspil geen energie aan de tweede;

2. Activeer je parasympathisch zenuwstelsel door slapen, bewegen, de zon opzoeken, positieve dingen doen en (desgewenst) vitamine B-complex (of losse vitamine B1 in sommige gevallen) te gebruiken dat alles te maken heeft met rusten en verteren.

Ik weet het; het klinkt makkelijk maar het is vaak zo moeilijk. Talloze redenen waardoor dit allemaal niet lukt. Maar ik moet het wel gewoon tegen je zeggen; anders is deze blog niet volledig.

Veranderingen in je leven

In samenhang met het vorige punt kunnen belangrijke wijzigingen in je dagelijkse routine obstipatie veroorzaken. Voor een kind kan dat het vertrek naar een andere school of klas zijn; voor een volwassene een vakantie of nieuwe baan. Al dit soort ‘events’ kunnen obstipatie veroorzaken. Met name mensen die in ploegen werken of met wisselende arbeidstijden, hebben vaak last van obstipatie, mede vanwege het gebrek aan structuur en ritme.

Als we dus obstipatie willen aanpakken, dan doen we dat vanuit vijf invalshoeken: het mechanisch vermogen, het chemisch vermogen, het neurologisch vermogen, het psychisch vermogen en het bacteriële vermogen.

B. Oorzaken van secundaire obstipatie

Zoals ik aan het begin van deze paragraaf al schreef, zijn er ook secundaire oorzaken van obstipatie. Waar heb ik het dan over?

1. Ziektes

• Mechanische gebreken aan je darmen of anus, zoals diverticulitis, vernauwingen;
• Organische vernauwingen zoals bij darmkanker;
• Psychische aandoeningen zoals een depressie, angststoornis of eetziekte;
• Neurologische aandoeningen zoals MS, Parkinson, epilepsie, beroertes of neuropathie, deels veroorzaakt door de medicijnen waarmee ze worden behandeld;
• Endocriene aandoeningen, zoals diabetes mellitus, hypercalciëmie, hypothyreoïdie;
• Bindweefselaandoeningen zoals sclerodermie, amyloïdose en lupus;
• Spieraandoeningen zoals CIAP, ALS, Duchenne, Guillain-Barré of Pompe;
• Huidziektes zoals lichen sclerorus. 

2. Medicijnen

Medicijnen kunnen net zo goed obstipatie veroorzaken. En schrik niet van de (niet volledige) lijst, want daar staan er ongetwijfeld een paar tussen die je herkent:

• Antidepressiva;
• Langdurige gebruik van laxeermiddelen (van theesoorten tot macrogol maken je darmen nog luier);
• Bloeddrukverlagers met namen als verapamil, diltiazem, enalapril, amlodipine, olmesartan en perindopril;
• Plastabletten (diuretica) zoals hydrochloorthiazide, furosemide, chloortalidon, enzovoorts (‘beroven’ je van vocht);
• Pijnstillers, zowel morfine, morfine-achtige preparaten als tramadol en NSAID’s (diclofenac, naproxen, ibuprofen, aspirine en dergelijke);
• Antibraakmedicijnen zoals granisetron, ondansetron en netupitant/pelonosetron die wel eens worden voorgeschreven bij zwangerschapsmisselijkheid;
• Dopamine-antagonisten zoals carbamazepine, domperidon, chloorpromazine, haloperidol, clozapine, risperidon, mebeverine;
• Medicijnen bij de ziekte van Parkinson, zoals Neupro, Symmetrel, Prixepol en Artane;
• Maagzuurremmers, zoals Omeprazol en Pantoprazol en andere maagzuurremmers;
• Anticonceptiva (de pil): vandaar dat obstipatie meer bij vrouwen dan bij mannen voorkomt.

Zo zie je maar weer dat je met medicijnen één probleem (mogelijk) bestrijdt en het volgende creëert. Heb je last van obstipatie en slik je één of meer van bovenstaande medicijnen, probeer die dan, indien mogelijk en verantwoord, af te bouwen door de oorzaak aan te pakken.

3. Wat is de reguliere aanpak?

Je huisarts zal bij spijsverteringsklachten proberen eerst zicht te krijgen op je medische voorgeschiedenis (anamnese). Daarna volgt vaak een lichamelijk onderzoek. Als er geen afwijkingen worden gevonden, zal de arts waarschijnlijk een laxerend middel voorschrijven. Velen kennen de beruchte sachets wel met de naam ‘macrogol’. Daarvan wordt je ontlasting zachter en wordt met name je dikke darm gestimuleerd om te knijpen. Voorbeelden die bij de drogist te koop zijn, hebben andere namen zoals Iberolax, maar bevatten ook macrogol. Ze noemen dit soort medicijnen wel osmotische laxantia.

Nu moet je weten dat macrogol het farmaceutische synoniem is voor polyethyleenglycol. En laat dat nu het belangrijkste ingrediënt zijn van antivries! Vind jij het een goed idee om antivries in te nemen? Ik denk van niet. Je darmwand raakt er namelijk zwaar van geïrriteerd en zal gaan knijpen om die troep zo snel mogelijk uit je lichaam te krijgen. Inderdaad: doel bereikt, maar je moet niet vragen hoe. En dan heb ik het nog niet eens gehad over de vaak voorkomende bijwerkingen van macrogol als erge diarree, braken (bel direct je dokter!), buikpijn, misselijkheid, een opgezette buik of moeite met het ophouden van je ontlasting (fecale incontinentie). Zelfs een allergische reactie behoort tot de mogelijkheden, waardoor je huiduitslag, netelroos en ademhalingsmoeilijkheden kunt krijgen of flauwvallen of ineenzakken. Geen onschuldig goedje dus, die macrogol en alleen gebruiken als het echt niet anders kan. Als je nog twijfelt over polyethyleenglycol, weet dan dat het ook de grondstof is voor PUR-schuim en om hout te conserveren…

Is de obstipatie dan nog niet opgelost, dan zijn er nog klysma’s, maar dat verlicht de problematiek alleen maar eenmalig. En om nu elke dag klysma’s te gaan gebruiken, zal een arts geen goed idee vinden. Vaak volgt dan een doorverwijzing naar de MDL-arts en volgen er bloedonderzoeken, inwendige onderzoeken om de toestand van je darmen te bekijken en ernstige kwalen uit te sluiten en ontlasting-onderzoeken. 

4. Wat is de orthomoleculaire aanpak?

Zoals je hebt gelezen, zijn er meerdere aangrijpingspunten om je obstipatie aan te pakken. Ik rubriceer ze naar de mogelijke oorzaken/factoren. Per factor noem ik de belangrijkste mogelijkheden en bijbehorende supplementen.

Mechanische factor

Om je spijsvertering te verbeteren, is het ten eerste belangrijk om beter (lees: langer) op je eten te kauwen. Daar hoort dus ook een goed gebit bij. Hoe lang moet je kauwen op voeding? Simpel; tot het de structuur van een pasta heeft. We geven baby’s zonder tanden toch ook geen biefstuk? Mocht je dus ernstige obstipatie of een vertraagde maaglediging hebben, denk dan eens na om een tijdje je voeding te pureren totdat de problemen over zijn en je darmen zich hersteld hebben. Eventueel kun je ook tijdelijk even overstappen op vloeibare voeding. En nee, het is niet normaal om dat voor altijd te doen. Tenslotte kun je ook nog overwegen om eens te vasten. Daarmee geef je je darmen een adempauze om zich te herstellen. Handig is dan bijvoorbeeld het 16-8-venster: je eet alles op een dag binnen 8 uur en stopt dan 16 uur met eten. Sowieso heeft vasten nog meer positieve effecten, maar dat laat ik in deze blog verder buiten beschouwing.

FODMAP-dieet

Heb je last van obstipatie en weet je niet goed of dit door je voeding komt, dan kun je het zes weken durende FODMAP-dieet volgen. Dat is een eliminatiedieet, waarbij je allerlei voedingsmiddelen weglaat en vervolgens één voor één toevoegt. FODMAP staat voor ‘Fermentable Oligo-, Di-, Monosaccharides And Polyols’. Uit onderzoek blijkt dat 75% van de mensen met een prikkelbaredarmsyndroom een verbetering waarneemt wanneer ze deze typen stoffen tijdelijk vermijden. Het gaat dan om fructose, lactose, fructanen, galactanen en polyolen. Deze zitten onder meer in fruit, melk, tarwe, ui, peulvruchten en bepaalde zoetstoffen. Deze methode geeft je inzicht in welk type stof problemen geeft en in de toekomst beter verminderd of vermeden kan worden. Klik hier voor een praktische site met veel informatie. Maar let wel op dat je jezelf niet in de vingers snijdt door klakkeloos die lijst te volgen. Want je kunt de FODMAP-route volgen en toch vezels binnenkrijgen die het probleem verergeren. Meestal adviseer ik de mensen eerst om eens een paar dagen geen gluten en/of vezels te eten. En als dat niet tot verbetering leidt, het FODMAP-dieet. Want het FODMAP-dieet gaat niet over het elimineren van vezels, maar over het vermijden van de eerdergenoemde stoffen.

Vezels

Maar hoe zit het nu precies met die vezels dan? Laat ik eerst zeggen dat op graan gebaseerde vezels (ja, ook die uit volkorenbrood) precies het tegenovergestelde doen als dat mensen denken. Vezels uit granen veroorzaken obstipatie. Ik zei het al eerder: heb je maag- of darmproblemen, stop direct met het eten van alle granen! Het vergt even wat creativiteit, maar echt ingewikkeld is het nu ook weer niet. Granen (en gluten) zijn namelijk zo’n beetje de belangrijkste irritatiefactor voor je maag en darmen.

Er zijn meerdere soorten vezels: oplosbare en onoplosbare. En vaak hoor je om je heen: eet meer vezels. Maar dat is ongenuanceerd. Met name die onoplosbare vezels, bijvoorbeeld uit ontbijtgranen of zemelen helpen niet. Wat? Maar dat helpt toch bij obstipatie, net als het eten van volkoren granen? Nee; het is ‘zaagsel voor je darmen’. Het kenmerk van onoplosbare (of beter gezegd; onverteerbare) vezels is dat ze vocht aantrekken en volume aan je ontlasting geven. En daar zit je bij obstipatie juist niet op te wachten. Nog meer ontlasting, nog meer volume, nog meer massa? Beetje dom als de buis waar het doorheen gaat al vaak verstopt zit. Alleen bepaalde vezels zijn behulpzaam! In het algemeen geldt echter bij elke darmaandoening: wees terughoudend met het innemen van of experimenteren met vezels.

Prebiotica

Prebiotica zijn voedingsstoffen die niet door mensen kunnen worden verteerd. Daarom komen ze onverteerd in de dikke darm aan. De belangrijkste prebiotica zijn vezels die voorkomen in groente, fruit, paddenstoelen, noten en zaden. Maar niet alle vezels zijn prebiotica. Alleen fermenteerbare vezels worden prebiotica genoemd. Fermenteren betekent dat onze darmbacteriën de vezels afbreken. Vervolgens scheiden die bacteriën weer stoffen uit die worden opgenomen door je dikke darmcellen. Die stoffen worden korteketenvetzuren genoemd (= butyraat of boterzuur) en dienen als voeding voor je dikke darm (waar de obstipatie meestal ontstaat). Niet-fermenteerbare vezels breken je darmbacteriën niet af. Dit zijn ook belangrijke vezels, maar ze doen dus niet hetzelfde als prebiotische vezels.

Ik vat even de drie soorten vezels samen:

1. Oplosbare vezels: groenten en fruit en guarboonvezels;
2. Onoplosbare, fermenteerbare vezels: inuline, FOS, XOS, GOS, galactomannan, acacia, witlofwortel (cichoreiwortel);
3. Onoplosbare niet fermenteerbare vezels: zemelen, psyllium (grotendeels).

Let op; als je obstipatie hebt, moet je vooral niet in de eerste plaats en al te enthousiast aan de gang gaan met vezels. En zeker de onoplosbare, niet fermenteerbare moet je mijden. Dus dat recept van de dokter met psylliumvezels is niet zo’n goed idee bij obstipatie.

Als je wilt uitzoeken of vezels je in het geval van obstipatie kunnen helpen, neem dan guarboonvezels, ook wel guargom genoemd. Deze vezels vallen in de categorie ‘oplosbare vezels’ die volledig fermenteerbaar zijn. Voor je darmgezondheid is dit een superieur prebioticum. Deze vezels hebben een sterkere prebiotische werking, worden volledig gefermenteerd en produceren dus indirect meer butyraat. Ook heb je er minder van nodig en irriteren ze minder (en dat is weer interessant voor mensen met een prikkelbaredarmsyndroom). Maar nogmaals, wees terughoudend met vezels als je last hebt van obstipatie. Meestal worden de problemen met obstipatie er groter door.

Biochemische factor

Vanuit dit oogpunt kun je je eten beter koken. Gekookt eten valt namelijk beter te verteren dan rauw eten (salades!). Door koken worden namelijk allerlei verbindingen in je voeding door warmte afgebroken. Denk maar aan worteltjes: rauw zijn ze keihard en gekookt zacht.

Een ander probleem bij deze factor is een gebrek aan maagzuur of spijsverteringsenzymen. Zowel voor een gebrek aan maagzuur als voor een gebrek aan spijsverteringsenzymen zijn supplementen te koop om dit gebrek te compenseren. Ook ‘apple cider vinegar’ zo’n 10 minuten voor het beginnen van de maaltijd innemen, kan helpen om je maag aan te zuren en de vertering beter te laten verlopen. Overigens kan een verminderde enzymactiviteit niet alleen door glutenschade komen maar ook door langdurig gebruik van medicijnen. Of doordat je galblaas is verwijderd. Betekent het innemen van een supplement met spijsverteringsenzymen dat je lichaam daardoor minder eigen enzymen gaat produceren? Nee, zo werkt het gelukkig niet.

Spijsverteringsenzymen

Een goed supplement om spijsverteringsenzymen aan te vullen, bevat zowel eiwit-afbrekende enzymen (proteasen), vetafbrekende enzymen (lipasen) als koolhydraat-afbrekende enzymen (amylasen). Zit jouw obstipatieprobleem vooral in een tekort aan enzymen, dan is zo’n supplement het proberen waard. Maar kijk vooral ook even bij vitamine B1…

Betaïne HCL

Een tekort aan maagzuur leidt tot allerlei problemen stroomafwaarts. In het geval van obstipatie vooral door niet afgebroken voeding. Een supplement met betaïne HCl en/of pepsine kan je obstipatie danig verlichten. Dat geldt zeker voor mensen die maagzuurremmers zoals Omeprazol of Pantoprazol gebruiken. Een gebrek aan maagzuur leidt tot onverteerbare voedingsresten. En dan gaat de rest van je spijsvertering ook fout. Vaak zie je ook dat die mensen een opgeblazen gevoel hebben doordat bacteriën niet afdoende worden gedood met weer SIBO als gevolg.

Galzouten

Onderschat het nut van gal niet. Dat wordt door je lever gemaakt en in je galblaas opgeslagen. Een gebrek aan gal leidt tot een opgeblazen gevoel, pijn in je schouders, hoofdpijn en obstipatie. Of juist drijvende ontlasting omdat je vetten niet worden afgebroken. Het supplement dat je hiervoor kunt gebruiken heet TUDCA. Dat geldt zeker voor mensen met te dikke galvloeistof of bij wie de galblaas is verwijderd. Omdat gal ‘gerecycled’ wordt, kan je na een paar maanden stoppen met dit supplement.

Elektrolyten

In dit kader noem ik ook een tekort aan elektrolyten die neurologische problemen kunnen veroorzaken, maar ook spierpijnen. Zeker als je deze problemen samen hebt, is er vaak sprake van een tekort aan deze stoffen (vaak veroorzaakt door medicijnen). Ik heb het over een voldoende voorraad van calcium, magnesium, natrium, kalium, chloride en fosfaat.

Neurologische factor

Wil je neurologisch gezien je spijsvertering een ‘kickstart’ geven? Dan is de beste strategie om te ademen! Wellicht denk je: ‘Dat doe ik toch altijd?’ Klopt, maar ik bedoel hier rustig en diep in- en uitademen. Hetzelfde effect geldt als we gaan zitten en er even de tijd voor nemen om te gaan eten. Alsof je in een restaurant zit. Dat betekent idealiter ook dat je even mobieltjes, I-pad, kranten of de televisie vermijdt tijdens het eten. Zeker als die vol zijn van stressvolle berichten. Samenvattend: ga pas eten als je rustig bent. En geniet van je eten; het is een waardevol moment. In onze cultuur lijkt het er vaak op dat we om functionele redenen eten (en daarna weer doorgaan), terwijl ze er in Italië de hele avond voor nemen. Zijn wij de kunst van rustig, ontspannen en uitgebreid eten verleerd?

Vitamine B1

Zoals je inmiddels weet, is een gebrekkige aansturing vanuit je hoofd door een overactief sympathisch zenuwstelsel een probleem. Je parasympathisch zenuwstelsel fungeert vaak slechter door een gebrek aan vitamine B1 (thiamine). Dus als je denkt dat je obstipatie door stress komt en een overactief sympathisch zenuwstelsel, dan loont het de moeite om eens een tijdje vitamine B1, al dan niet in een complex, te slikken. Dat geldt zeker voor mensen die, naast obstipatie, ook nog eens last hebben van maagzuurproblemen of gastroparese (een te langzame lediging van de maag). Het onderliggende mechanisme is dat de nervus vagus sterk afhankelijk is van voldoende vitamine B1. Zonder B1 kan er geen acetylcholine (neurotransmitter voor de aansturing van je spieren) worden gebruikt. Zonder B1 wordt ook de productie van je pancreasenzymen geremd. Zonder B1 verliest ook je galblaas zijn bewegende kracht (biliaire dyskinesie) en heb je te weinig galvloeistof (of galstenen). Een gebrek aan thiamine remt daarenboven de productie van maagzuur. En zo zijn we weer terug bij af: geen B1, geen goed werkende nervus vagus, geen maagzuur, geen goede maaglediging, geen adequaat gesloopte voedingsbrij door een gebrek aan maagzuur, gal en pancreasenzymen, geen peristaltiek. Neem dan ook nog mee, dat als je diabetes hebt of veel koolhydraten consumeert, je een serieuze aanval doet op de hoeveelheid vitamine B1. Dan weet je waar je moet beginnen: suppleren van B1. Ik heb trouwens over deze vitamine een aparte blog geschreven.

Bacteriële factor

Voedt je darmbacteriën met gefermenteerde voeding, zoals zuurkool, augurken en dat soort voeding. Let wel op dat je het over natuurlijk gefermenteerde voeding hebt, omdat veel voeding op basis van suiker wordt gefermenteerd. Pas wel op als je MAO-remmers (een bepaalde soort antidepressiva) gebruikt. De tyraminespiegel kan dan te hoog oplopen dat hoofdpijn of migraine veroorzaakt. Normaal gesproken wordt dit namelijk door monoamine-oxidase (MAO) afgebroken. Behalve dus als je deze medicijnen slikt.

Butyraat

De snelste manier om obstipatie op te lossen als die veroorzaakt wordt door een gebrek aan brandstof voor je dikke darm, is het innemen van butyraat. Daardoor gaat je dikke darm beter functioneren. Tenminste, als de problemen door je slechte darmflora wordt veroorzaakt. Het innemen van butyraat is dan ook meer een ‘kort-door-de-bocht-oplossing’ die je vooral leert dat je darmflora niet in orde is. Overigens worden tekorten aan butyraat ook gekoppeld aan het ontstaan van darmkanker en poliepen. De structurele oplossing is het op orde brengen van je darmflora.

Probiotica

Tenslotte kan probiotica (bacteriën in een pil) je helpen, zeker als je door het tijdelijk innemen van butyraat hebt geconstateerd dat jouw obstipatie door je gebrekkige darmflora komt of je een historie van langdurig gebruik van antibiotica hebt. Let er dan wel op dat die bacteriën in een maagzuurresistente capsule zitten, want het laatste wat je wilt is dat je die bacteriën direct met maagzuur dood maakt. Als je denkt dat je microbioom te wensen overlaat, bijvoorbeeld door het frequent gebruik van antibiotica of andere medicijnen, overweeg dan eens om je ontlasting te laten onderzoeken op de aan- of afwezigheid van bacteriën. Maar pas op met probiotica als je last hebt van een opgeblazen buik (SIBO?) of constant winderigheid. Dan kan er sprake zijn van een parasiet of schimmel in je darmen of een enorme onbalans in je darmbacteriën. En dan moet je vooral geen pre- en probiotica nemen. Dit is een complexe materie. Als je last hebt van obstipatie en je denkt dat dit door een verstoorde darmflora komt, probeer dan eerst voorzichtig uit of het wel bij jou werkt voor deze problematiek. Overigens heeft het geen zin om dit kort te slikken maar evenmin om dit je hele leven te slikken.

Andere oplossingen

Veel mensen hebben zo hun eigen oplossingen voor obstipatie. Dat hoeft niet slecht te zijn, maar onthoud wel dat als je chronisch last hebt van obstipatie, het niet veel zin heeft om de gevolgen te bestrijden met laxerende middelen. Je moet echt op zoek gaan naar de oorzaak. Onderstaande remedies kunnen echter ook helpen, want beter laxerende middelen gebruiken (mits natuurlijk), dan die ontlasting maar in je dikke darm te laten staan.

Huis-, tuin & keukenremedies

Sommige mensen hebben zo hun eigen remedies tegen obstipatie. Neem nu koffie met cafeïne. Die cafeïne irriteert je darmen en daardoor ga je naar het toilet. Anderen gebruiken zelfs koffie-klysma’s om obstipatie aan te pakken. Hetzelfde geldt voor het gebruik van senna (een kruid) dat zelfs bij de apotheek te krijgen is.[2] Een uitgeperste citroen met warm water werkt meestal net zo goed en helpt ook nog eens je maag aan te zuren. Want een geïrriteerde dikke darm kun je beter niet verder irriteren.

Magnesium

Een prima laxeermiddel is magnesiumoxide,  zo’n beetje de goedkoopste, anorganische vorm van magnesium. Dit is dus niet de vorm die je in moet nemen als je magnesium voor je spieren of zenuwgestel/gemoedstoestand wilt gebruiken. Want het meeste magnesiumoxide verlaat je lichaam via de dikke darm omdat het slecht wordt opgenomen. Daarom werkt het ook zo laxerend. Daarbij trekt het ook nog vocht aan, dus dat helpt ook bij obstipatie. Deze vorm van magnesium is spotgoedkoop en kun je gewoon bij elke drogist kopen. Kijk goed op het etiket: het moet om magnesiumoxide gaan. De maximale hoeveelheid per dag is 400-800 mg. Sommige mensen worden echter slaperig van magnesium (maar meestal niet van deze vorm). Als dat zo is, kun je beter vitamine C (dus geen ascorbinezuur) gebruiken.

Vitamine C

Zoals je weet is vitamine C een wateroplosbare vitamine en je lichaam kan maar een bepaalde hoeveelheid opnemen (verschilt van persoon tot persoon). Alles wat je lichaam niet kan gebruiken, wordt afgevoerd naar je darmen en werkt laxerend. Sterker nog; van een teveel aan vitamine C krijg je diarree. Om nu te bepalen wat voor jou de beste dosis vitamine C is, ga je als volgt te werk: je neemt 1 capsule per dag en voert dit elke dag met 1 capsule op, net zolang tot je diarree krijgt. Dan haal je er één of twee capsules vanaf en je hebt de voor jou optimale hoeveelheid vitamine C. Zodra je merkt dat je obstipatie hebt, hoef je er alleen maar één of twee extra in te nemen en je bent van je obstipatie af. Let wel op dat je de hoeveelheid een beetje verspreidt over de dag. Bijkomend voordeel van deze methode is dat je je lichaam tegelijkertijd voorziet van een zeer nuttig nutriënt. En toxisch wordt het nooit, dus wel zo veilig!

Tot slot

Ik kan me voorstellen dat het je duizelt na zo’n lang betoog en ingewikkelde materie. Ik maak het dan ook graag even praktisch voor je.

A. Als ik chronisch last zou hebben van obstipatie, zou ik eerst eens wat testjes doen met mijn voeding; de mechanische factor. Praktisch betekent dat het volgende:

1. Eet eens een paar dagen geen enkele vezel (en zeker geen granen);
2. Eet eens paar dagen geen gluten;
3. Eet eens een paar dagen geen zuivel;
4. Eet eens een paar dagen alleen maar vlees(-waren).

Het voordeel van dit soort korte testjes is dat je snel kunt merken of er een verband is tussen wat je eet en je darmklachten. Dat maakt het zoeken naar oplossingen ook eenvoudiger. Merk je geen enkel verschil bij verschillende soorten voeding, dan zit het waarschijnlijk in andere domeinen. Merk je wel verschil, ban dan gluten en/of granen en/of zuivel uit je dieet, tijdelijk of voor altijd.

B. Zitten de problemen niet in je voeding, maar in je spijsvertering (biochemische factor), dan kun je het volgende doen:

2. Neem betaïne HCL in. Dat bestel je hier;
3. Neem spijsverteringsenzymen in. Dat bestel je hier;
4. Neem galzouten in (Tudca);
5. Neem elektrolyten in.

C. Zitten de problemen in de neurologische aansturing, af te leiden uit samenhangende klachten als problemen met stress, zuurbranden, maagzuurproblemen, galblaasproblemen en dergelijke? Dan kun je het volgende doen:

1. Neem vitamine B1 in, bij voorkeur eerst in een B-complex. Dat bestel je hier;
2. Neem losse (synthetische) vitamine B1 in. Laat je adviseren.

D. Zitten de problemen in de samenstelling van je microbioom, mede door het frequente gebruik van antibiotica? Dan kun je het volgende doen:

1. Neem oplosbare vezels in als voeding voor je darmbacteriën. Dat bestel je hier;
2. Neem butyraat in. Laat je adviseren welk supplement handig is;
3. Neem probiotica in. Dat bestel je hier.

E. Zitten de problemen in jouw omgaan met (chronische) stress, zoek dan een goede hulpverlener die je kan helpen met het ontwikkelen van andere coping-stijlen.

F. Ben je (verplicht) medicijngebruiker wat tot obstipatie leidt? Ga op zoek naar de oorzaak van de klachten die je met medicijnen probeert op te lossen.

Bij elkaar heel wat huiswerk; ik realiseer het me. Maar meestal staat obstipatie niet op zichzelf en betekenen slechte darmen een slecht ‘hoofd’, een slecht immuunsysteem en tal van andere problemen.

Disclaimer

Medische informatie wordt alleen verstrekt als informatiebron en mag niet worden gebruikt of vertrouwd voor diagnostische of behandelingsdoeleinden. De informatie is niet bedoeld als patiëntenvoorlichting, creëert geen relatie tussen patiënt en orthomoleculair adviseur en mag niet worden gebruikt als vervanging voor professionele diagnose en behandeling. Raadpleeg uw zorgverlener voordat u beslissingen over uw gezondheid neemt of voor advies over een specifieke medische aandoening. INNR B.V. is niet aansprakelijk voor enige schade, verlies, letsel of aansprakelijkheid op welke manier dan ook geleden als gevolg van uw vertrouwen op de informatie uit dit document.

 

[1] https://journals.lww.com/md-journal/fulltext/2018/05180/chronic_constipation__a_review_of_literature.6.aspx

[2] https://www.apotheek.nl/medicijnen/senna